Skip to content

Patron

1 Pułk Lotniczy został powołany rozkazem organizacyjnym z dnia 19.05.1921 roku na lotnisku mokotowskim w Warszawie z połączenia wcześniej istniejących eskadr myśliwskich: – 7 Eskadry Myśliwskiej im. Tadeusza Kościuszki (walczyli w niej amerykańscy ochotnicy – piloci; stąd godło eskadry: czapka krakuska i skrzyżowane kosy na tle biało – czerwonych pasów i 13 niebieskich gwiazd w kole – projektu ppor. pil. Elliot Chess – 1 elm 1 plm kontynuując tradycje 1 Pułku Lotniczego zachowała to historyczne godło.) – 19 Eskadry Myśliwskiej.

W trakcie tworzenia 1 Pułku Lotniczego w jego składzie znajdowały się cztery eskadry liniowe, wyposażone jednosilnikowe samoloty rozpoznawcze (zwane wówczas wywiadowczymi) i wersje bombowe tych samolotów, oraz dwa myśliwskie.1 Pułk Lotniczy w okresie 1921-1939 był jednostką elitarną polskiego lotnictwa. Elitarny charakter jednostki, formy szkolenia wypracowane przez płk. pil. Camillo Permiego, płk. pil. Stefana Pawlikowskiego, czyniły z myśliwców niezrównanych mistrzów walki.
Na przełomie lat 1929-1931 utworzono w 1 Pułku Lotniczym trzy eskadry niszczycielskie (bombowe).

W latach 1939-1943 piloci polscy wzięli czynny udział w walkach, zarówno na terenie Polski, jak i na Zachodzie. Walcząc w składzie Brygady Pościgowej na samolotach P-11, której głównym zadaniem była obrona Warszawy, zniszczyli 47 samolotów przeciwnika. Brygadą dowodził płk pilot Stefan Pawlikowski. Tradycje 1 Pułku Lotniczego kontynuowane były we Francji przez 145 Dywizjon Myśliwski Warszawski.

Dywizjon brał udział w działaniach przeciw atakującym Wielką Brytanię samolotom niemieckim podczas Bitwy o Wielką Brytanię. Po bitwie przypisano mu 126 pewnych zestrzeleń tych samolotów.
Godny podkreślenia jest fakt, iż „Warszawscy Kosynierzy” w ciągu 15 kolejno po sobie następujących dni zestrzelili 44 samoloty Luftwaffe, dystansując wszystkie dywizjony RAF-u. Dywizjon Kościuszkowski w okresie bitwy o Anglię zyskał najwyższe uznanie wśród dowódców RAF-u, rozsławił imię polskich skrzydeł na cały świat. Do końca wojny piloci dywizjonu zestrzelili 202 samoloty Luftwaffe, 303 Dywizjon Myśliwski dysponował samolotami typu:Hawker Hurricane, Supermarine Spitfire, NorthAmerican, Mustang
Do tradycji eskadr myśliwskich 1 Pułku Lotniczego nawiązywała utworzona w dniu 7.08.1943 r. w Grigoriewskoje (b. USRR) Eskadra Lotnictwa Myśliwskiego.

Dalszy wzrost liczebny oddziałów polskich i organizowanie 1 Korpusu Polskich Sił Zbrojnych stało się powodem utworzenia, na bazie eskadry, pułku lotnictwa myśliwskiego. W dniu 6 października 1943 r. Prezydium Związku Patriotów Polskich nadało pułkowi nazwę „Warszawa”

W lutym 1944 r. pułk otrzymał 10 nowych samolotów Jak-1 a w marcu kolejnych 19. W połowie marca 1944 roku podjęto decyzję rozwinięcia 1 Korpusu w Armię Polską, co wywarło również wpływ na rozwój Ludowego Lotnictwa Polskiego, gdyż postanowiono utworzyć polską dywizję lotniczą składającą się z trzech pułków. Dowódca Armii nakazał w pierwszym rozkazie organizacyjnym włączyć w skład armii 1 plm „Warszawa”, sformować pułk nocnych bombowców i pułk lotnictwa szturmowego, a także eskadrę łącznikową. Na początku sierpnia pułki osiągnęły gotowość bojową i przystąpiono do przebazowania ich do Polski na front. W połowie sierpnia obydwa pułki wylądowały na wyzwolonych ziemiach polskich – na lotnisku Dys pod Lublinem.
Pierwszy wylot bojowy jednostki – przeformowanej już na pułk myśliwski – odbył się 23.08.1944 roku nad Warką. Zadanie to zostało wykonane dnia 23 sierpnia 1994 roku przez dwa samoloty „IŁ-2” pod osłoną czterech „Jaków”

Po zakończeniu II wojny światowej siedzibą pułku było lotnisko Bemowo, gdzie pojawiły się pierwsze samoloty odrzutowe produkcji ZSRR typu Jak-17 i Jak-23, które w 1954 roku ustąpiły miejsca samolotom o skrzydłach skośnych MiG-15(Lim-1). Kolejno wchodziły do wyposażenia: ulepszona wersja tego samolotu MiG-15 bis (Lim-2) i wzorowany na samolocie MiG-15 bis, ale właściwie będący nową konstrukcją MiG-17P (Lim-5) i MiG-17PF (Lim-5P) oraz Lim-SM, Lim-6.

Przełomowym momentem w dziejach pułku było przebazowanie go w 1956 roku na lotnisko w Janowie koło Mińska Mazowieckiego. To właśnie w tym miejscu pojawiły się pierwsze w Polsce samoloty MiG-21, a w 1989 najnowocześniejsze wówczas w Polsce samoloty MiG-29.

Z dniem 31 grudnia 2000r rozkazem Dowódcy z KOP Nr Pf-82 z dnia 30 listopada 2000 roku 1 PLM „Warszawa” został rozformowany. W jego miejsce powstają dwie nowo sformowane jednostki:
23 Baza Lotnictwa JW. 1131
1 Eskadra Lotnictwa Taktycznego JW. 1138
Spadkobiercą tradycji 1 PLM „Warszawa” staje się Eskadra Lotnictwa Taktycznego. Powstałe jednostki stacjonują w Mińsku Mazowieckim.

 

Sign Up and Start Learning

Skip to content